Jacobus de Voragine

Kurzformat

Jacobus de Voragine / Erstes Drittel des 15. Jahrhunderts
1 Band (214 Blätter) : 21 × 14,5‒15 cm - Papier
  • Beromünster, Stift, C 12 (ehemals: C 12 quarto)

LEADER 00000ntmaa2200000 c 4500
001 991170473388905501
005 20240312021308.0
008 171113q14001432xx 00| | lat d
019 |a Exemplarspezifische Aufnahme, gesperrt für Veränderungen und das Anhängen von Signaturen.  |5 HAN/11.11.2020/bmt 
035 |a (HAN)000325255DSV05 
035 |a (EXLNZ-41SLSP_NETWORK)991170473388905501 
035 |a (41SLSP_UBS)9972419253805504  |9 (41SLSP_UBS)9972419253805504 
040 |a CH-001880-7  |b ger  |e HAN-Katalogisierungsregeln 
046 |a q  |c 1400  |e 1432 
245 1 0 |a Jacobus de Voragine 
264 0 |c Erstes Drittel des 15. Jahrhunderts 
300 |a 1 Band (214 Blätter)  |c 21 × 14,5‒15 cm 
336 |b txt  |2 rdacontent 
337 |b n  |2 rdamedia 
338 |b nc  |2 rdacarrier 
340 |a Papier 
510 4 |a Bruckner, Albert: Scriptoria medii aevi Helvetica. Bd. 9, Schreibschulen der Diözese Konstanz. Stadt und Landschaft Luzern, Genf 1964, S. 30 
510 4 |a Büchler-Mattmann, Helene: Das Stift Beromünster im Spätmittelalter, 1313–1500. Beiträge zur Sozial- und Kulturgeschichte, Beromünster 1976, S. 167 
546 |a Lateinisch 
561 |a Herkunft: Wasserzeichen und Schwerpunkte bei der Auswahl der Heiligen weisen auf eine Entstehung im Bistum Konstanz. 
561 |a Besitzer: Oswald OFM (Besitzeintrag im hinteren Spiegel); Ludwig Zeller von Brugg (Besitzeintrag 213v), zu ihm: Büchler, Beromünster, S. 165–170, 244 Anm. 128, 410 Nr. 409 mit weiterer Literatur. Im Catalogus Bibliothecae Beronensis von 1763 als Classis Nona Nr. 32 verzeichnet, im Nachtrag dazu auf 53v ohne Nr., im Catalogus librorum von 1826 als Nr. 11. 
563 |a Mit himbeerrotem Leder bezogene Holzdeckel, 15. Jh.; Reste von zwei nach hinten greifenden Langriemenschliessen, Riemenbefestigungen aus Messing im Vorderdeckel sowie Messingstifte im Rückdeckel erhalten; Bl. 211‒214 vom unteren Stift durchbohrt. Spiegelblätter Papier, unter dem vorderen Spiegelblatt ein Pergamentfragment in Textualis (Lc 7,14), 14. Jh. Im vorderen Spiegel Exlibris des Chorherrenstifts Beromünster (Wegmann, Agnes: Schweizer Exlibris bis zum Jahre 1900, Zürich 1933-1937, Nr. 619). Im hinteren Spiegel Besitzeintrag: "Iste liber spectat fratri Oswald ordinis fratrum minorum". Auf dem Vorderdeckel Spur eines verlorenen Titelschildes. Rückenschild: "Vita et Passionale Sanctorum. No 11", entsprechend dem 1826 angelegten Catalogus librorum. 
583 1 |b Verzeichnung=Description=Inventaire  |c Nov. 2017  |f HAN-Katalogisierungsregeln  |i Katalogisierung Projekt Beromünster  |k Führer/Mangold 
596 3 0 |g 1r‒v  |t Tabula  |i >Incipit tabula unius partis passionalis de sanctis<. De sancta Anastasia, 1. De sancto Paulo heremita, 2 … [Zuletzt Nachtrag:] De sanctis Phylippo et Iacobo in fine libri. [Anschliessend in Rot:] Residuum quere 73 [vgl. 153r‒v]  |s Die einzelnen Viten sind von 1‒72 durchnummeriert, Nr. 6, 16, 22, 28, 33, 36, 38, 39, 42, 43, 48, 51, 59, 62, 63 und 69 doppelt vergeben, Nr. 20 im Inhaltsverzeichnis ausgelassen, im Kopftitel enthalten. 
596 3 0 |g 2r-152v  |t Legenda aurea  |r Jacobus de Voragine  |i >De sancta Anastasia<. Anastasia dicitur ab "ana", quod est sursum, et "stasis", quod est stans sive status, quia sursum stetit a viciis ad virtutes … ‒ … Quo deposito et defuncto sedes imperii usque hodie vacat etc. etc.  |v Maggioni, Giovanni Paolo (Hrsg.): Iacopo da Varazze, Legenda aurea (2. Aufl.), Florenz 1998, Bd. 1, S. 75‒77, 141‒160, 209‒237; Bd. 2, S. 751‒753 (mit längerem Schlussteil); Bd. 1, S. 262‒269, 321‒325, 355, 370‒373, 411‒414, 509‒515, 519‒522, 529‒535, 552‒557, 598f., 611‒615, 627, 643‒648 (61); Bd. 2, S. 670‒675, 681‒694, 745‒753, 774‒777 (62), 827‒829, 886, 891‒899, 887‒890, 918‒929, 939‒950, 955f., 977‒985, 1010‒1015, 1033‒1058, 1071‒1078, 1088 (9), 1130‒1132, 1154f., 1203f., 1216‒1282.  |v Kaeppeli, Thomas: Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi, Rom 1970-1993, Nr. 2154. 
596 3 0 |t Legenda aurea  |s Viten: 2r Anastasia, 3r Paulus eremita, 4r Remigius, 5v Hilarius, 7r Macharius, 8v Felix in Pincis, 9v Marcellus, Antonius, 12v Julianus, 16v Septuagesima, 18r Sexagesima, 19r Quinquagesima, 20r Quadragesima, 21v De ieiuniis quattuor temporum, 22v Ignatius, 25r Cyriacus, 26r Vedastus, Amandus, 27r Valentinus, 27v Juliana, 29r Patricius, 31r De tempore reconciliationis, Secundus, 32v Marcellinus, 33r Vitalis. 34r Qua[e]re sermonem de quadam virgine Anthyochie, qui sic incipit: Virgo quedam Anthiochie fuit ad tale signum etc. Gordianus und Epimachus, 34v Nereus und Achilleus, 35v Pankratius, 36v De tempore peregrinationis, Petrus und Marcellinus, 37v Primus und Felicianus, 38r Vitus und Modestus, 39v Quiricus et Julitta, 40r Marina, 41r Johannes und Paulus, 43r Leo papa, 44r Septem fratres, 44v Theodora, 47r Praxedis, 47r Appollinaris, 48v Christina, 50r Septem dormientes, 52r Felix papa, 52v Simplicius, Faustinus und Beatrix, 52v Martha, 55v Abdon und Sennen, Germanus, 58v Sixtus, 59r Donatus, 61r Cyriacus, 62r Hippolytus, 63v Timotheus, Symphorianus, 64v Felix und Adauctus, 65r Savinianus und Savina, 67r Lupus, 68r Mamertinus, 69v Aegidius, 71v Adrianus, 75r Gorgonius und Dorotheus, Protus und Hyacinthus, 77v Johannes Chrysostomus, 84v Cornelius und Cyprianus, 85v Lambertus, 86r Cosmas und Damianus, 88v Forseus, 90r Remigius, 91v Leodegarius, 93r Pelagia, 94v Margareta, 95v Thais, 97r Dionysius, 102v Calixtus, 103r Leonardus, 106v Chrysanthus, 107v Undecim mille virgines, 110v Quintinus, 111r Quattuor coronati, 111v Theodorus, 112r Brictius, 113r Chrysogonus, 114r Saturninus, 115v Jacobus intercisus, 118r Pastor abbas, 120r Johannes (Klimakos) abbas, 120v Moses abbas, 121r Arsenius abbas, 123r Agathon abbas, 124r Barlaam und Josaphat, 134v Pelagius papa. 
596 3 0 |g 153r-213r  |t Provincia-Anhang  |i Quoniam in prioribus fortassis propter defectum exemplarium nichil invenitur de sanctis, qui in hac provincia celebres habentur et sollempnes, libet aliqua disserere de ipsis et aliis quibusdam … >Explicit prohemium. Incipit de sanctis, qui in priori non recoluntur opere et in provicia ista clebres habentur, nichilominus etiam alibi sunt famosi<. [Anschliessend Inhaltsverzeichnis:] De sancto Iodoco confessore, 74 … [153v] Beatus Iodocus fuit Iudahelis regis Britonum filius … ‒ … [210r] >Passio sancte Barbare virginis et martiris<. Tenporibus inperatoris Maximiani erat quidam satrapas nomine Dyoscorus … apud nos vero regnante domino deo atque salvatore nostro Ihesu Christo, cui est honor et gloria in secula seculorum. Amen  |s Der Text des Provincia-Anhangs stimmt weitgehend überein mit St. Gallen, Sitftsbibliothek, Ms. 581, 263ra‒290va, dort jedoch Felix und Regula sowie Verena umgestellt (auch im Vergleich zum Inhaltsverzeichnis), zusätzlich Hilarion, ohne Barbara.  |v Kunze, Konrad (Hrsg.): Die elsässische Legenda aurea, Bd. 2, Tübingen 1983, S. XXXIX, Anm. 73 (BHL 9035d). 
596 3 0 |s Viten: 153v Jodocus, Bibliotheca hagiographica Latina (= BHL) 4514. 157r Ottilia, 158v Eucharius, Valerius und Maternus, 159v Genovefa, 162r Brigida, Kunze, S. 311‒315 (BHL 6273a), 288‒293, 63‒77, 322‒331 (vgl. BHL 1456). 165r Fridolinus, BHL 3171. 166r Gertrudis, Gangolfus, Kunze, S. 334, 79‒89. 167v Servatius, BHL 7639d. 170r Guillelmus: Wilhelmus sanctissimus postquam ad honorem Christi missus … vgl. Kunze, S. 105‒115. 170v Augustinus Cantuariensis, 171v Bonifatius martyr. 172r Bonifatius archiepiscopus (ohne Titel), 173v Onuphrius, Kunze, S. 335‒338, 339‒348 (BHL 6335c). 176v Decem milia martyrum, 177r Udalricus, BHL 8366c; 180v Goar. 182r Anatolia und Victoria, KUNZE, S. 316‒321. 184r Victorinus und Severinus, 184v Pantaleon, 185v Oswaldus, 186v Afra, entsprechen St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 280vb‒282vb. 188v Pelagius, BHL 6615c und 6615d. 190r Verena, entspricht St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 270vb‒272vb. 194r Felix und Regula, St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 269vb‒270vb. 196v Columban und Gallus, BHL 3252d. 199r Othmarus, entspricht St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 285ra‒vb. 201r Conradus Constantiensis, BHL 1919; 202v Theobaldus, BHL 8038f; 203v Carolus magnus, BHL 1611; 209v Christophorus: Hec dicta que secuntur pertinent ad passionale sancti Christoferi. Ambrosius autem in prefacione de hoc martire sic ait: Christoforo tantum virtutis cumulum et doctrine graciam contulisti … 210r Barbara, BHL 0921d.  |t Provincia-Anhang 
596 3 0 |g 213v  |t Nachtrag  |i >De sanctis Phylippo et Iacobo<. Iacobus minor fuit consobrinus Christi … Post paucos annos due filie eius sepulte sunt iuxta sepulcrum eius. [Anschliessend von anderer Hand Besitzeintrag:] Liber Ludowici Zeller de Brugg. 
596 3 1 |g 214r‒v  |t leer 
596 0 |a Wasserzeichen: Ochsenkopf, Piccard, Wasserzeichenkartei Nr. 78481 (1416) mit einer Variante. 
596 0 |b 18 VI²¹⁴, das erste Blatt der ersten und das letzte Blatt der letzten Lage in den Spiegel geklebt. Von Bl. 185/186 ausgehend Wasserschaden im oberen Teil der Seiten. Reklamanten. 
596 0 |c Neuere Foliierung: 1‒214. 
596 1 |a Rote Überschriften. 
596 1 |b Zweizeilige rote Lombarden, 153r dreizeilig mit ornamentiertem Binnenfeld. 
596 1 |d Begrenzung des Schriftraums mit Tinte. Schriftraum 13,5‒15 × 9‒10,5; 28‒31 Zeilen. Von der zweiten Hand durchgehend rubriziert, Paragraphenzeichen. Am Kopf der Rectoseiten Zählung der Viten in Rot, entsprechend den Inhaltsverzeichnissen: 1‒99, c0‒c3.  |e Jüngere gotische Buchkursive mit Schleifen von zwei Händen (Handwechsel auf 210r). 
596 1 |f Wenige Korrekturen der Schreiber, z. B. 2v, 54v, 102r, 161v, 210v; im Inhaltsverzeichnis 1r zwei Streichungen nachträglich wieder aufgehoben: "non debet esse cancellatum". Zeitgenössisch: 38v‒39v (Vitusvita) und 103v. 153r‒v Unterstreichungen im Inhaltsverzeichnis (Judocus, Ottilia, Valerius, Fridolin, Augustinus v. Canterbury, Ulrich, Oswald, Afra, Pelagius, Verena, Felix und Regula, Gallus, Othmar, Konrad). 1v (Inhaltsverzeichnis) und 213v Nachträge des zweiten Schreibers. 
655 7 |a Handschrift  |2 gnd-content 
690 |a Käppeli, Scriptores Nr. 2154  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 0921d  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 1456  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 1611  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 1919  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 3171  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 3252d  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 4514  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6273a  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6335c  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6615c  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6615d  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 7639d  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 8038  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 8039  |2 han-A4 
690 |a Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 9035d  |2 han-A4 
690 |a Ambrosius autem in praefatione de hoc martyre sic ait [209v]  |2 han-A1 
690 |a * Apud provinciam Raetiam in civitate Augusta habitavit Afra cum matre sua nomine Hilaria [186v]  |2 han-A1 
690 |a * Beatus Pantaleon fuit senatoris filius, qui misit eum Euphosino peritissimo medico nutriendum [184v]  |2 han-A1 
690 |a * Cum sancta legio Thebaeorum ab episcopo Ierosolymitano nomine Zabdo fidem Christianam susccepisset [194r]  |2 han-A1 
690 |a * Hadrianus imperator et vi reges, qui venerant ei in auxilium, decem milia martyrum x Kalendas Iulii quia nolebant idolis sacrificare extinxit [176v]  |2 han-A1 
690 |a * Oswaldum puerum longo de sanguine regum Christus adoptavit [185v]  |2 han-A1 
690 |a * Othmarus in provincia Alemanniae natus atque nutritus est [199r]  |2 han-A1 
690 |a * Sanctus Goarus de Aquitania in territorium Treverini venit locumque elegit [180v]  |2 han-A1 
690 |a * Verena de nobilibus parentibus genita in regione Thebaeorum commissa fuit beato [190r]  |2 han-A1 
690 |a * Victorinus et Severinus fratres fuerunt, qui post obitum parentum simul optime vixerunt [184r]  |2 han-A1 
690 |a Wilhelmus sanctissimus postquam ad honorem Christi missus est a Karolo terras a paganis obsessas plurimas deo lucratus est [170r]  |2 han-A1 
700 0 2 |a Jacobus  |c Genua, Erzbischof  |d 1228-1298  |t Legenda aurea  |0 (DE-588)4133343-3 
700 0 |a Jacobus  |c Genua, Erzbischof  |d 1228-1298  |0 (DE-588)118556401  |e Verfasser  |4 aut 
700 1 |a Zeller, Ludwig  |d XXXX-1491  |0 (DE-588)114986981X  |e Früherer Eigentümer  |4 fmo 
852 4 |b A380  |c 380BI  |j C 12 (ehemals: C 12 quarto)  |9 (41SLSP_UBS)9972419253805504 
900 |f HANcollect_this handschrift 
900 |a HANunikat 
910 |c Die Katalogdaten stehen unter der Lizenz CC-BY zur Weiternutzung zur Verfügung. 
949 |c 380BI  |p 68  |j C 12 (ehemals: C 12 quarto)  |b A380  |9 (41SLSP_UBS)9972419253805504 
986 |a (41SLSP_UBS)9972419253805504  |9 (41SLSP_UBS)9972419253805504 

Basisinformationen

Signatur:
  • Beromünster, Stift, C 12 (ehemals: C 12 quarto)
Ressourcentyp:
Buchhandschrift
Titel:
Jacobus de Voragine
Entstehungsangaben:
Erstes Drittel des 15. Jahrhunderts
Entstehungszeit (normiert):
1400 - 1432
Physische Beschreibung:
  • 1 Band (214 Blätter); 21 × 14,5‒15 cm
Physische Beschaffenheit:
  • Papier

Sucheinstiege

Formschlagwort:

Inhalt und innere Ordnung

Inhalt:
  • [1r‒v]. Tabula. >Incipit tabula unius partis passionalis de sanctis<. De sancta Anastasia, 1. De sancto Paulo heremita, 2 … [Zuletzt Nachtrag:] De sanctis Phylippo et Iacobo in fine libri. [Anschliessend in Rot:] Residuum quere 73 [vgl. 153r‒v]. Die einzelnen Viten sind von 1‒72 durchnummeriert, Nr. 6, 16, 22, 28, 33, 36, 38, 39, 42, 43, 48, 51, 59, 62, 63 und 69 doppelt vergeben, Nr. 20 im Inhaltsverzeichnis ausgelassen, im Kopftitel enthalten.
  • [2r-152v]. Legenda aurea. Jacobus de Voragine. >De sancta Anastasia<. Anastasia dicitur ab "ana", quod est sursum, et "stasis", quod est stans sive status, quia sursum stetit a viciis ad virtutes … ‒ … Quo deposito et defuncto sedes imperii usque hodie vacat etc. etc.. Maggioni, Giovanni Paolo (Hrsg.): Iacopo da Varazze, Legenda aurea (2. Aufl.), Florenz 1998, Bd. 1, S. 75‒77, 141‒160, 209‒237; Bd. 2, S. 751‒753 (mit längerem Schlussteil); Bd. 1, S. 262‒269, 321‒325, 355, 370‒373, 411‒414, 509‒515, 519‒522, 529‒535, 552‒557, 598f., 611‒615, 627, 643‒648 (61); Bd. 2, S. 670‒675, 681‒694, 745‒753, 774‒777 (62), 827‒829, 886, 891‒899, 887‒890, 918‒929, 939‒950, 955f., 977‒985, 1010‒1015, 1033‒1058, 1071‒1078, 1088 (9), 1130‒1132, 1154f., 1203f., 1216‒1282.. Kaeppeli, Thomas: Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi, Rom 1970-1993, Nr. 2154.
  • Legenda aurea. Viten: 2r Anastasia, 3r Paulus eremita, 4r Remigius, 5v Hilarius, 7r Macharius, 8v Felix in Pincis, 9v Marcellus, Antonius, 12v Julianus, 16v Septuagesima, 18r Sexagesima, 19r Quinquagesima, 20r Quadragesima, 21v De ieiuniis quattuor temporum, 22v Ignatius, 25r Cyriacus, 26r Vedastus, Amandus, 27r Valentinus, 27v Juliana, 29r Patricius, 31r De tempore reconciliationis, Secundus, 32v Marcellinus, 33r Vitalis. 34r Qua[e]re sermonem de quadam virgine Anthyochie, qui sic incipit: Virgo quedam Anthiochie fuit ad tale signum etc. Gordianus und Epimachus, 34v Nereus und Achilleus, 35v Pankratius, 36v De tempore peregrinationis, Petrus und Marcellinus, 37v Primus und Felicianus, 38r Vitus und Modestus, 39v Quiricus et Julitta, 40r Marina, 41r Johannes und Paulus, 43r Leo papa, 44r Septem fratres, 44v Theodora, 47r Praxedis, 47r Appollinaris, 48v Christina, 50r Septem dormientes, 52r Felix papa, 52v Simplicius, Faustinus und Beatrix, 52v Martha, 55v Abdon und Sennen, Germanus, 58v Sixtus, 59r Donatus, 61r Cyriacus, 62r Hippolytus, 63v Timotheus, Symphorianus, 64v Felix und Adauctus, 65r Savinianus und Savina, 67r Lupus, 68r Mamertinus, 69v Aegidius, 71v Adrianus, 75r Gorgonius und Dorotheus, Protus und Hyacinthus, 77v Johannes Chrysostomus, 84v Cornelius und Cyprianus, 85v Lambertus, 86r Cosmas und Damianus, 88v Forseus, 90r Remigius, 91v Leodegarius, 93r Pelagia, 94v Margareta, 95v Thais, 97r Dionysius, 102v Calixtus, 103r Leonardus, 106v Chrysanthus, 107v Undecim mille virgines, 110v Quintinus, 111r Quattuor coronati, 111v Theodorus, 112r Brictius, 113r Chrysogonus, 114r Saturninus, 115v Jacobus intercisus, 118r Pastor abbas, 120r Johannes (Klimakos) abbas, 120v Moses abbas, 121r Arsenius abbas, 123r Agathon abbas, 124r Barlaam und Josaphat, 134v Pelagius papa.
  • [153r-213r]. Provincia-Anhang. Quoniam in prioribus fortassis propter defectum exemplarium nichil invenitur de sanctis, qui in hac provincia celebres habentur et sollempnes, libet aliqua disserere de ipsis et aliis quibusdam … >Explicit prohemium. Incipit de sanctis, qui in priori non recoluntur opere et in provicia ista clebres habentur, nichilominus etiam alibi sunt famosi<. [Anschliessend Inhaltsverzeichnis:] De sancto Iodoco confessore, 74 … [153v] Beatus Iodocus fuit Iudahelis regis Britonum filius … ‒ … [210r] >Passio sancte Barbare virginis et martiris<. Tenporibus inperatoris Maximiani erat quidam satrapas nomine Dyoscorus … apud nos vero regnante domino deo atque salvatore nostro Ihesu Christo, cui est honor et gloria in secula seculorum. Amen. Der Text des Provincia-Anhangs stimmt weitgehend überein mit St. Gallen, Sitftsbibliothek, Ms. 581, 263ra‒290va, dort jedoch Felix und Regula sowie Verena umgestellt (auch im Vergleich zum Inhaltsverzeichnis), zusätzlich Hilarion, ohne Barbara.. Kunze, Konrad (Hrsg.): Die elsässische Legenda aurea, Bd. 2, Tübingen 1983, S. XXXIX, Anm. 73 (BHL 9035d).
  • Viten: 153v Jodocus, Bibliotheca hagiographica Latina (= BHL) 4514. 157r Ottilia, 158v Eucharius, Valerius und Maternus, 159v Genovefa, 162r Brigida, Kunze, S. 311‒315 (BHL 6273a), 288‒293, 63‒77, 322‒331 (vgl. BHL 1456). 165r Fridolinus, BHL 3171. 166r Gertrudis, Gangolfus, Kunze, S. 334, 79‒89. 167v Servatius, BHL 7639d. 170r Guillelmus: Wilhelmus sanctissimus postquam ad honorem Christi missus … vgl. Kunze, S. 105‒115. 170v Augustinus Cantuariensis, 171v Bonifatius martyr. 172r Bonifatius archiepiscopus (ohne Titel), 173v Onuphrius, Kunze, S. 335‒338, 339‒348 (BHL 6335c). 176v Decem milia martyrum, 177r Udalricus, BHL 8366c; 180v Goar. 182r Anatolia und Victoria, KUNZE, S. 316‒321. 184r Victorinus und Severinus, 184v Pantaleon, 185v Oswaldus, 186v Afra, entsprechen St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 280vb‒282vb. 188v Pelagius, BHL 6615c und 6615d. 190r Verena, entspricht St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 270vb‒272vb. 194r Felix und Regula, St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 269vb‒270vb. 196v Columban und Gallus, BHL 3252d. 199r Othmarus, entspricht St. Gallen, Stiftsbibliothek, Ms. 581, 285ra‒vb. 201r Conradus Constantiensis, BHL 1919; 202v Theobaldus, BHL 8038f; 203v Carolus magnus, BHL 1611; 209v Christophorus: Hec dicta que secuntur pertinent ad passionale sancti Christoferi. Ambrosius autem in prefacione de hoc martire sic ait: Christoforo tantum virtutis cumulum et doctrine graciam contulisti … 210r Barbara, BHL 0921d.. Provincia-Anhang
  • [213v]. Nachtrag. >De sanctis Phylippo et Iacobo<. Iacobus minor fuit consobrinus Christi … Post paucos annos due filie eius sepulte sunt iuxta sepulcrum eius. [Anschliessend von anderer Hand Besitzeintrag:] Liber Ludowici Zeller de Brugg.
  • [214r‒v]. leer
Initien:
  • Ambrosius autem in praefatione de hoc martyre sic ait [209v]
  • * Apud provinciam Raetiam in civitate Augusta habitavit Afra cum matre sua nomine Hilaria [186v]
  • * Beatus Pantaleon fuit senatoris filius, qui misit eum Euphosino peritissimo medico nutriendum [184v]
  • * Cum sancta legio Thebaeorum ab episcopo Ierosolymitano nomine Zabdo fidem Christianam susccepisset [194r]
  • * Hadrianus imperator et vi reges, qui venerant ei in auxilium, decem milia martyrum x Kalendas Iulii quia nolebant idolis sacrificare extinxit [176v]
  • * Oswaldum puerum longo de sanguine regum Christus adoptavit [185v]
  • * Othmarus in provincia Alemanniae natus atque nutritus est [199r]
  • * Sanctus Goarus de Aquitania in territorium Treverini venit locumque elegit [180v]
  • * Verena de nobilibus parentibus genita in regione Thebaeorum commissa fuit beato [190r]
  • * Victorinus et Severinus fratres fuerunt, qui post obitum parentum simul optime vixerunt [184r]
  • Wilhelmus sanctissimus postquam ad honorem Christi missus est a Karolo terras a paganis obsessas plurimas deo lucratus est [170r]

Anmerkungen

Sprache, Schrift:
Lateinisch

Geschichte

Entstehungs-, Besitz- und Sammlungsgeschichte:
Herkunft: Wasserzeichen und Schwerpunkte bei der Auswahl der Heiligen weisen auf eine Entstehung im Bistum Konstanz.
Besitzer: Oswald OFM (Besitzeintrag im hinteren Spiegel); Ludwig Zeller von Brugg (Besitzeintrag 213v), zu ihm: Büchler, Beromünster, S. 165–170, 244 Anm. 128, 410 Nr. 409 mit weiterer Literatur. Im Catalogus Bibliothecae Beronensis von 1763 als Classis Nona Nr. 32 verzeichnet, im Nachtrag dazu auf 53v ohne Nr., im Catalogus librorum von 1826 als Nr. 11.

Einband

Einband:
Mit himbeerrotem Leder bezogene Holzdeckel, 15. Jh.; Reste von zwei nach hinten greifenden Langriemenschliessen, Riemenbefestigungen aus Messing im Vorderdeckel sowie Messingstifte im Rückdeckel erhalten; Bl. 211‒214 vom unteren Stift durchbohrt. Spiegelblätter Papier, unter dem vorderen Spiegelblatt ein Pergamentfragment in Textualis (Lc 7,14), 14. Jh. Im vorderen Spiegel Exlibris des Chorherrenstifts Beromünster (Wegmann, Agnes: Schweizer Exlibris bis zum Jahre 1900, Zürich 1933-1937, Nr. 619). Im hinteren Spiegel Besitzeintrag: "Iste liber spectat fratri Oswald ordinis fratrum minorum". Auf dem Vorderdeckel Spur eines verlorenen Titelschildes. Rückenschild: "Vita et Passionale Sanctorum. No 11", entsprechend dem 1826 angelegten Catalogus librorum.

Buchblock

Beschreibstoff:
Wasserzeichen: Ochsenkopf, Piccard, Wasserzeichenkartei Nr. 78481 (1416) mit einer Variante.
Lagen:
18 VI²¹⁴, das erste Blatt der ersten und das letzte Blatt der letzten Lage in den Spiegel geklebt. Von Bl. 185/186 ausgehend Wasserschaden im oberen Teil der Seiten. Reklamanten.
Zählungen:
Neuere Foliierung: 1‒214.

Ausstattung

Rubrizierungen:
Rote Überschriften.
Initialen:
Zweizeilige rote Lombarden, 153r dreizeilig mit ornamentiertem Binnenfeld.
Einrichtung:
Begrenzung des Schriftraums mit Tinte. Schriftraum 13,5‒15 × 9‒10,5; 28‒31 Zeilen. Von der zweiten Hand durchgehend rubriziert, Paragraphenzeichen. Am Kopf der Rectoseiten Zählung der Viten in Rot, entsprechend den Inhaltsverzeichnissen: 1‒99, c0‒c3.
Schrift:
Jüngere gotische Buchkursive mit Schleifen von zwei Händen (Handwechsel auf 210r).
Zusätze:
Wenige Korrekturen der Schreiber, z. B. 2v, 54v, 102r, 161v, 210v; im Inhaltsverzeichnis 1r zwei Streichungen nachträglich wieder aufgehoben: "non debet esse cancellatum". Zeitgenössisch: 38v‒39v (Vitusvita) und 103v. 153r‒v Unterstreichungen im Inhaltsverzeichnis (Judocus, Ottilia, Valerius, Fridolin, Augustinus v. Canterbury, Ulrich, Oswald, Afra, Pelagius, Verena, Felix und Regula, Gallus, Othmar, Konrad). 1v (Inhaltsverzeichnis) und 213v Nachträge des zweiten Schreibers.

Hinweise

Bibliographischer Nachweis:
  • Bruckner, Albert: Scriptoria medii aevi Helvetica. Bd. 9, Schreibschulen der Diözese Konstanz. Stadt und Landschaft Luzern, Genf 1964, S. 30
  • Büchler-Mattmann, Helene: Das Stift Beromünster im Spätmittelalter, 1313–1500. Beiträge zur Sozial- und Kulturgeschichte, Beromünster 1976, S. 167
Repertorien:
  • Käppeli, Scriptores Nr. 2154
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 0921d
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 1456
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 1611
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 1919
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 3171
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 3252d
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 4514
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6273a
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6335c
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6615c
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 6615d
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 7639d
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 8038
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 8039
  • Bibliotheca hagiogr. Latina Nr. 9035d

Zugriffs- und Benutzungsbestimmungen

Urheberrecht Metadaten:
Die Katalogdaten stehen unter der Lizenz CC-BY zur Weiternutzung zur Verfügung.

Bearbeitungsstand

Interne Bearbeitung:
  • Verzeichnung=Description=Inventaire; Nov. 2017; HAN-Katalogisierungsregeln; Katalogisierung Projekt Beromünster; Führer/Mangold

Identifikatoren

Systemnummer:
991170473388905501
Andere Systemnummer:
  • (HAN)000325255DSV05
  • (EXLNZ-41SLSP_NETWORK)991170473388905501
  • (41SLSP_UBS)9972419253805504
Quelle: