Liber ordinarius officii

Kurzformat

Liber ordinarius officii / Zurzach , 2. Drittel des 15. Jahrhunderts
1 Band (113 Blätter) : 26,5 x 18,5 cm - Pergament
  • Aarau, KB AG, AKB MsBNQ 52

LEADER 00000ntmaa2200000 c 4500
001 991170517368605501
005 20240312034723.0
008 191213q14331467sz 00| | lat d
019 |a Rekatalogisierungsgrad teil  |5 HAN 
019 |a Exemplarspezifische Aufnahme, gesperrt für Veränderungen und das Anhängen von Signaturen.  |5 HAN/11.11.2020/bmt 
035 |a (HAN)000356643DSV05 
035 |a (EXLNZ-41SLSP_NETWORK)991170517368605501 
035 |a (41SLSP_ABN)999067792908281  |9 (41SLSP_ABN)999067792908281 
040 |a CH-001880-7  |b ger  |e HAN-Katalogisierungsregeln 
046 |a q  |c 1433  |e 1467 
245 1 0 |a Liber ordinarius officii 
264 0 |a Zurzach  |c 2. Drittel des 15. Jahrhunderts 
300 |a 1 Band (113 Blätter)  |c 26,5 x 18,5 cm 
336 |b txt  |2 rdacontent 
337 |b n  |2 rdamedia 
338 |b nc  |2 rdacarrier 
340 |a Pergament 
510 4 |a Bretscher-Gisiger, Charlotte / Gamper, Rudolf. - Katalog der mittelalterlichen Handschriften des Klosters Wettingen. Katalog der mittelalterlichen Handschriften in Aarau, Laufenburg, Lenzburg, Rheinfelden und Zofingen. - Dietikon, 2009, S. 209f. 
546 |a Lateinisch 
561 |a Für das Stift St. Verena in Zurzach geschrieben. Aufgrund der Schrift in das zweite Drittel des 15. Jhs. zu datieren (anders Wittwer, S. 21). Besitzer: Stift St. Verena in Zurzach. 1r, 2v, 65v und 113v Stempel "Kantonsbibliothek Aargau", 19.–20. Jh. 
563 |a Mit hellem Leder bezogene Holzdeckel, 15. Jh., Einband aus der Werkstatt Madonna I (EBDB Werkstatt-Nr. w002874). Streicheisenlinien, Einzelstempel (EBDB Stempel-Nr. s022656, s022658, s022660–0022663). Ehemals eine nach vorn greifende Langriemenschliesse, Befestigungslöcher sichtbar. Zwei nach vorn greifende Kantenschliessen mit Messingteilen aus der Restaurierung, alte Befestigungslöcher sichtbar. Ehemals Kettenband, auf dem Vorderdeckel und den ersten Blättern Rostspuren der Kettenklammmer. Kapitale mit Lederflechtwerk und Rücken erneuert. Bl. 1 altes Spiegelblatt; Spiegelblätter Pergament, neu 
581 |a Bruckner, Albert. - Scriptoria medii aevi Helvetica, Bd. 7: Schreibschulen der Diözese Konstanz. Aargauische Gotteshäuser. - Genf 1955, Taf. 47 
581 |a Wittwer, Peter. - Der Zurzacher Liber ordinarius und seine Beziehungen zur Marbacher Liturgie. Aargauische Kantonsbibliothek Aarau Handschrift MsBNQ 52, um 1370. - Freiburg i.Ü. 2004 
583 1 |b Verzeichnung=Description=Inventaire  |c Dezember 2019  |f HAN-Katalogisierungsregeln  |i Rekat teil nach Bretscher/Gamper (2009)  |k Rudolf Gamper 
583 1 |a Erschliessungsniveau Normalniveau 
596 3 1 |g 1r–v  |t Signatur, Schriftproben, sonst leer 
596 3 0 |g 2ra–9va  |t Tabulae. Anfang fehlt  |i // >Liber matutinalis 1us< ... post octavam Pentecostes cum omelia Erat quidam regulus ...  |s Lücke: nach § 36: nach 2v fehlen zwei Blätter  |v Wittwer, S. 123–135, § 1–298 
596 3 1 |g 9vb  |t leer 
596 3 0 |g 10r–18r  |t Notabilia  |i >Generalia notabilia consuetudinum chori Zurziacensis sunt hec<. Nota quod festorum aliud totum duplex, aliud semiduplex, aliud magis plenum et aliud minus plenum nuncupatur ... [15v] De beata autem virgine cantari solet officium commemoracionis ipsius in diebus que sabbata vocantur ... [16v] Nunc videndum est quomodo celebrentur officia defunctorum ...  |v Wittwer, S. 135–144, § 299–365 
596 3 0 |g 18r–36v  |t Regulae breviarii  |i >Incipiunt regule breviarii<. Adventus domini .B. v. kalendas Decembris si fuerit quatuor septimanis celebratur ... [23r] >Regule que sequuntur declarant qualiter debeant ordinari vel cantari officia dominicalia inter octavam Epiphanie et Septuagesimam ...<. [29v] >Ista regula ostendit cum litteris paschalibus ante vel retro punctatis per quot ebdomodas [sic] hystoria libri regum singulis annis cantari debeat<. 35r >De omeliis dominicalibus et antiphonis earum<  |v Wittwer, S. 144–167, § 366–580 
596 3 0 |g 36v–90v  |t Proprium de tempore  |i >Incipit breviarium ordinis divini officii de tempore. In adventu domini. Ad vesperas. Antiphona<. Benedictus ...  |s Advent – 1. Sonntag nach Corpus Christi. 43v Weihnachten. 48v Epiphanie. 52v Septuagesima. 65r Ostern. 75v Auffahrt. 80v Pfingsten. Die Responsorienreihe der Adventssonntage entspricht derjenigen der Marbacher Liturgie, Wittwer, S. 25–27. Lücken: nach § 718: nach 50v fehlen zwei Blätter; nach § 816: nach 65v fehlen zwei Blätter; nach § 840: nach 70v fehlen drei Blätter; nach § 851: nach 72v fehlt ein Blatt  |v Wittwer, S. 167–229, § 581–954 
596 3 0 |g 91r–110r  |t Proprium de sanctis  |i >Incipit breviarium de sanctis. De sanctis Saturnino, Crisanto, Mauro et Daria<. Ad vesperas et ad matutinas. Antiphona et oracio. Deus qui nos beatorum Saturnini, Crisanti, Mauri et Darie ...  |s Saturninus – Oktav von Nativitas BMV. Bricht 107v ab in der Vigil für Matthias (23. Februar, § 1136), Fortsetzung auf 108r mit der Dedicatio ecclesiae (2. September, § 1137): es fehlen fünf Blätter und mindestens eine Lage  |v Wittwer, S. 230–251, § 955–1166 
596 3 0 |g 110r–113v  |t De lancea et clavis  |i >Omelia cum legenda de clavis et lancea<. Iube domine benedicere ... Secundum Iohannem: In illo tempore. Rogaverunt Iudei ... [Io 19,31–34]. >Omelia leccionis eiusdem<. Unus militum lancea latus eius aperuit ...  |s Lektionen, Epistel- und Evangelienlesungen. Bricht ab, nach 113v fehlen mindestens drei Blätter  |v Wittwer, S. 252–255, § 1167–1171 
596 2 |a Zahlreiche 1–2zeilige Einträge mit Notenschema, Quadratnotation auf 4 Linien, z. B. 10v–15v, 56r, 70r 
655 7 |a Liturgische Handschrift  |2 gnd-content 
655 7 |a Handschrift  |2 gnd-content 
700 1 |a Madonna I  |e Buchbinder/Buchbinderei  |4 bnd 
710 2 |a Stift Zurzach  |0 (DE-588)815227-5  |e Früherer Eigentümer  |4 fmo 
852 4 |b AKB  |c AKBHA  |j AKB MsBNQ 52  |9 (41SLSP_ABN)999067792908281 
900 |f HANcollect_this handschrift 
900 |a HANunikat 
910 |c Die Katalogdaten stehen unter der Lizenz CC-BY zur Weiternutzung zur Verfügung. 
949 |c AKBHA  |p 70  |j AKB MsBNQ 52  |b AKB  |9 (41SLSP_ABN)999067792908281 
986 |a (41SLSP_ABN)999067792908281  |9 (41SLSP_ABN)999067792908281 

Basisinformationen

Signatur:
  • Aarau, KB AG, AKB MsBNQ 52
Ressourcentyp:
Buchhandschrift
Titel:
Liber ordinarius officii
Entstehungsangaben:
Zurzach, 2. Drittel des 15. Jahrhunderts
Entstehungszeit (normiert):
1433 - 1467
Physische Beschreibung:
  • 1 Band (113 Blätter); 26,5 x 18,5 cm
Physische Beschaffenheit:
  • Pergament

Sucheinstiege

Person:

BuchbinderIn / Buchbinderei

Körperschaft:

VorbesitzerIn

Ort:
Formschlagwort:

Inhalt und innere Ordnung

Inhalt:
  • [1r–v]. Signatur, Schriftproben, sonst leer
  • [2ra–9va]. Tabulae. Anfang fehlt. // >Liber matutinalis 1us< ... post octavam Pentecostes cum omelia Erat quidam regulus .... Lücke: nach § 36: nach 2v fehlen zwei Blätter. Wittwer, S. 123–135, § 1–298
  • [9vb]. leer
  • [10r–18r]. Notabilia. >Generalia notabilia consuetudinum chori Zurziacensis sunt hec<. Nota quod festorum aliud totum duplex, aliud semiduplex, aliud magis plenum et aliud minus plenum nuncupatur ... [15v] De beata autem virgine cantari solet officium commemoracionis ipsius in diebus que sabbata vocantur ... [16v] Nunc videndum est quomodo celebrentur officia defunctorum .... Wittwer, S. 135–144, § 299–365
  • [18r–36v]. Regulae breviarii. >Incipiunt regule breviarii<. Adventus domini .B. v. kalendas Decembris si fuerit quatuor septimanis celebratur ... [23r] >Regule que sequuntur declarant qualiter debeant ordinari vel cantari officia dominicalia inter octavam Epiphanie et Septuagesimam ...<. [29v] >Ista regula ostendit cum litteris paschalibus ante vel retro punctatis per quot ebdomodas [sic] hystoria libri regum singulis annis cantari debeat<. 35r >De omeliis dominicalibus et antiphonis earum<. Wittwer, S. 144–167, § 366–580
  • [36v–90v]. Proprium de tempore. >Incipit breviarium ordinis divini officii de tempore. In adventu domini. Ad vesperas. Antiphona<. Benedictus .... Advent – 1. Sonntag nach Corpus Christi. 43v Weihnachten. 48v Epiphanie. 52v Septuagesima. 65r Ostern. 75v Auffahrt. 80v Pfingsten. Die Responsorienreihe der Adventssonntage entspricht derjenigen der Marbacher Liturgie, Wittwer, S. 25–27. Lücken: nach § 718: nach 50v fehlen zwei Blätter; nach § 816: nach 65v fehlen zwei Blätter; nach § 840: nach 70v fehlen drei Blätter; nach § 851: nach 72v fehlt ein Blatt. Wittwer, S. 167–229, § 581–954
  • [91r–110r]. Proprium de sanctis. >Incipit breviarium de sanctis. De sanctis Saturnino, Crisanto, Mauro et Daria<. Ad vesperas et ad matutinas. Antiphona et oracio. Deus qui nos beatorum Saturnini, Crisanti, Mauri et Darie .... Saturninus – Oktav von Nativitas BMV. Bricht 107v ab in der Vigil für Matthias (23. Februar, § 1136), Fortsetzung auf 108r mit der Dedicatio ecclesiae (2. September, § 1137): es fehlen fünf Blätter und mindestens eine Lage. Wittwer, S. 230–251, § 955–1166
  • [110r–113v]. De lancea et clavis. >Omelia cum legenda de clavis et lancea<. Iube domine benedicere ... Secundum Iohannem: In illo tempore. Rogaverunt Iudei ... [Io 19,31–34]. >Omelia leccionis eiusdem<. Unus militum lancea latus eius aperuit .... Lektionen, Epistel- und Evangelienlesungen. Bricht ab, nach 113v fehlen mindestens drei Blätter. Wittwer, S. 252–255, § 1167–1171

Anmerkungen

Sprache, Schrift:
Lateinisch
Anmerkung Musik:
Zahlreiche 1–2zeilige Einträge mit Notenschema, Quadratnotation auf 4 Linien, z. B. 10v–15v, 56r, 70r

Geschichte

Entstehungs-, Besitz- und Sammlungsgeschichte:
Für das Stift St. Verena in Zurzach geschrieben. Aufgrund der Schrift in das zweite Drittel des 15. Jhs. zu datieren (anders Wittwer, S. 21). Besitzer: Stift St. Verena in Zurzach. 1r, 2v, 65v und 113v Stempel "Kantonsbibliothek Aargau", 19.–20. Jh.

Einband

Einband:
Mit hellem Leder bezogene Holzdeckel, 15. Jh., Einband aus der Werkstatt Madonna I (EBDB Werkstatt-Nr. w002874). Streicheisenlinien, Einzelstempel (EBDB Stempel-Nr. s022656, s022658, s022660–0022663). Ehemals eine nach vorn greifende Langriemenschliesse, Befestigungslöcher sichtbar. Zwei nach vorn greifende Kantenschliessen mit Messingteilen aus der Restaurierung, alte Befestigungslöcher sichtbar. Ehemals Kettenband, auf dem Vorderdeckel und den ersten Blättern Rostspuren der Kettenklammmer. Kapitale mit Lederflechtwerk und Rücken erneuert. Bl. 1 altes Spiegelblatt; Spiegelblätter Pergament, neu

Hinweise

Bibliographischer Nachweis:
  • Bretscher-Gisiger, Charlotte / Gamper, Rudolf. - Katalog der mittelalterlichen Handschriften des Klosters Wettingen. Katalog der mittelalterlichen Handschriften in Aarau, Laufenburg, Lenzburg, Rheinfelden und Zofingen. - Dietikon, 2009, S. 209f.
Literatur:
  • Bruckner, Albert. - Scriptoria medii aevi Helvetica, Bd. 7: Schreibschulen der Diözese Konstanz. Aargauische Gotteshäuser. - Genf 1955, Taf. 47
  • Wittwer, Peter. - Der Zurzacher Liber ordinarius und seine Beziehungen zur Marbacher Liturgie. Aargauische Kantonsbibliothek Aarau Handschrift MsBNQ 52, um 1370. - Freiburg i.Ü. 2004

Zugriffs- und Benutzungsbestimmungen

Urheberrecht Metadaten:
Die Katalogdaten stehen unter der Lizenz CC-BY zur Weiternutzung zur Verfügung.

Bearbeitungsstand

Interne Bearbeitung:
  • Verzeichnung=Description=Inventaire; Dezember 2019; HAN-Katalogisierungsregeln; Rekat teil nach Bretscher/Gamper (2009); Rudolf Gamper
  • Erschliessungsniveau Normalniveau

Identifikatoren

Systemnummer:
991170517368605501
Andere Systemnummer:
  • (HAN)000356643DSV05
  • (EXLNZ-41SLSP_NETWORK)991170517368605501
  • (41SLSP_ABN)999067792908281
Quelle: