Sammelband (Theologie)

Kurzformat

Sammelband (Theologie) / Mitte 15. Jahrhundert (1451, 1456)
1 Band (314 Blätter) : 21 x 14 cm - Papier
  • Basel, UB, UBH A VII 45

LEADER 00000ntmaa2200000 c 4500
001 991170457064205501
005 20240904184006.0
008 130501q14511456xx 00| | lat d
019 |a Rekatalogisierungsgrad voll  |5 HAN 
019 |a Exemplarspezifische Aufnahme, gesperrt für Veränderungen und das Anhängen von Signaturen.  |5 HAN/11.11.2020/bmt 
035 |a (HAN)000202296DSV05 
035 |a (EXLNZ-41SLSP_NETWORK)991170457064205501 
035 |a (41SLSP_UBS)9972412219405504  |9 (41SLSP_UBS)9972412219405504 
040 |a CH-001880-7  |b ger  |e HAN-Katalogisierungsregeln 
046 |a q  |c 1451  |e 1456 
245 0 0 |a Sammelband (Theologie) 
264 0 |c Mitte 15. Jahrhundert (1451, 1456) 
300 |a 1 Band (314 Blätter)  |c 21 x 14 cm 
336 |b txt  |2 rdacontent 
337 |b n  |2 rdamedia 
338 |b nc  |2 rdacarrier 
340 |a Papier 
490 1 |a Abteilung A VII  |v 45 
506 |a Es gelten die Benutzungsbestimmungen für den Sonderlesesaal. 
510 4 |a Schmidt, Philipp. - Die Bibliothek des ehemaligen Dominikanerklosters in Basel. - In: Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde. - Basel. - Bd. 18 (1919), S. 160-254, hier S. 198, Nr. 93 
510 3 |a Steinmann, Martin. - Ungedruckte Beschreibung. - Basel, 1977 
510 4 |a Scarpatetti, Beat Matthias von. - Die Handschriften der Bibliotheken von Aarau, Appenzell und Basel / bearb. von Beat Matthias von Scarpatetti. - Dietikon-Zürich : Urs Graf Verlag, 1977 (Katalog der datierten Handschriften in der Schweiz in lateinischer Schrift vom Anfang des Mittelalters bis 1550 ; Bd. 1), Nr. 168 
546 |a Lateinisch 
561 |a Aus dem Dominikanerkonvent Basel: Kein Besitzeintrag, aber vgl. Schreiber und 1r die Zusätze im Conspectus von Christian Wurstisen sowie die alten Signaturen "D 76" (1r gestrichen) und "F T 47" (Titelschild). Schmidt Nr. 93. 
563 |a 15. Jh., gelbliches Leder mit dunkler Kruste; eine Schliesse fehlt; Spiegel Stücke von Pergamenturkunden (Schrift verdeckt), Bl. a und z Vorsatzblätter, Pergament-Fragment wohl derselben Notariatsurkunde, ausgestellt von Johannes Wydenroyd am Basler Konzil 1442 Jan. 18; ehemals Catenatus (Spuren am hinteren Deckel); auf dem vorderen Deckel Pergament-Titelschild. 
581 |a Roth, Dorothea. - Die mittelalterliche Predigttheorie und das Manuale Curatorum des Johann Ulrich Surgant / Dorothea Roth. - Basel ; Stuttgart : Helbing und Lichtenhahn, 1956 (Basler Beiträge zur Geschichtswissenschaft ; Bd. 58). S. 118-131, 195  |3 167r-208v, 51r-68v 
581 |a Smirnova, Victoria. - L'exemplum médiéval dans une perspective codicologique (13e-15e siècle). - In: Revue Mabillon, t. 24 (= t. 85), 2013, S. 27-59, hier S. 44f. 
581 |a Neidiger, Bernhard. - Selbstverständnis und Erfolgschancen der Dominikanerobservanten : Beobachtungen zur Entwicklung in der Provinz Teutonia und im Basler Konvent (1388-1510) / Bernhard Neidiger. In: Rottenburger Jahrbuch für Kirchengeschichte 17 (1998), S. 67-122, zur Hs. S. 105 Anm. 200 
581 |a Wehrli-Johns, Martina. - Johannes von Mainz und sein "Tractatulus de modo praedicandi". - In: Bibelstudium und Predigt im Dominikanerorden. Geschichte, Ideal, Praxis. - Rom, 2019, S. 182 Anm. 40 
583 1 |b Digitalisierung=Digitization=Numérisation  |c Juni 2022  |i TIFF 
583 1 |b Verzeichnung=Description=Inventaire  |c Mai 2013  |f HAN-Katalogisierungsregeln  |i Katalogisiert auf der Grundlage von: Steinmann, 1977  |k Dill 
583 1 |a Erschliessungsniveau Normalniveau 
596 3 0 |g Bl. ar-v  |t Fragment  |s Siehe Einbandbeschreibung 
596 3 1 |g 1r  |t Alte Signatur und Conspectus 
596 3 0 |g 1v-49r  |t Calendarium martyrologicum ex usu ordinis praedicatorum  |s Zweiseitig angelegt, die rechte Seite meist leer. Rot eingetragen: 7. März Thomas de Aquino, 25. März annuntiatio dominica, 29. April Petrus martyr O.P., 1. Mai Philippi et Iacobi, 3. Mai inventio s. crucis, 24. Mai translatio Dominici. 
596 3 1 |g 49v-50v  |t leer 
596 3 0 |g 51r-68v  |t De arte praedicandi  |r Iacobus de Fusignano  |i >Incipit libellus seu tractatus de arte predicandi. De quatuor causis divine exhortacionis capitulum primum<. Oro ut caritas vestra magis ac magis habundet ... [Phil. 1,9]. Omni operi omnique actioni non solum debetur efficiens quod opus agit ... - ... ne in solvendo dubitaciones quas moverit sit obscurus. >Explicit libellus de doctrina predicandi. Anno 1456. Orate pro fratre Alberto Löffler de Rinvelden<.  |v Kaeppeli, Thomas. - Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi / Thomas Kaeppeli. - Romae : Ad S. Sabinae, 1970-1993, Nr. 2076.  |v Vgl. Meyer-Burckhardt 2,130 zu UB Basel B IXC 4, 77r-88r. 
596 3 1 |g 69r-70v  |t leer 
596 3 0 |g 71r  |t Notae de consanguinitate  |i Gradus sunt in genere. Si genus ... - ... quia nulla est ibi consanguinitas. 
596 3 1 |g 71v  |t leer 
596 3 0 |g 72r-76r  |t Vocabularia quaedam terminorum consanguinitatis et affinitatis  |i [72r-74r] >Sequitur Alphabetarium vocabulorum pro exposicionibus famosis terminorum consanguinitatis tantum in arbore positorum<. Avus patris mei pater est, ab evo i. antiquitate ... - ... Uterini dicuntur fratres ex parte matris tantum ... diversos autem patres habent. [74r] Pensa unum valde nota dignum quod in exposicione omnium illorum quatuor terminorum ... - ... quod non habetur comprehensum in dextro. Hec nota etc. [74v-75v] >Sequitur Alphabeticum vocabularium pro famosis exposicionibus terminorum affinitatis<. Affinis sive confinis mihi est qui vel que meum consanguineum ... - ... Vide tamen supra sororius secundum modernos germanicos. [76r] >Sequitur Alphabeticum vocabularium cum teutonico terminorum affinitatis secundum linguagium nostrum et in quantum mihi constat<. Affinis communis generis. Mag vel Mägin ... - ... vitrica Stiefmůter.  |v Auch UB Basel, A X 40, 18v unten. 
596 3 1 |g 76v-77r  |t leer 
596 3 0 |g 77v-102v  |t Lectura super arboribus consanguinitatis et affinitatis, cum commento  |r Iohannes Andreae  |i [77v] >Nota summam et ordinem punctorum principalium de arbore consanguinitatis<. Quare hec pictura dicitur arbor. A ... [78r leer] [79r] Circa lecturam arboris diversis olim diversum modum tenentibus ... [92r] >Nota summam punctorun principalium de arbore affinitatis<. Quid sit affinitas .A. ... [92v leer] [93r] Ad arborem affinitatis et eius materiam transeamus Et primo videndum est Quid sit affinitas ... - ... et precipue studentes continuo perseverent per gratiam eius qui est benedictus in secula seculorum Amen.  |s Glossa: 78v-102v  |v Druck des Textus: z.B. GW 1703. 
596 3 0 |g 103r-111v  |t De arbore cognationis spiritualis, cum commento  |i >Sequitur tabula punctorum de arbore cognacionis spiritualis etc.< Quid sit cognacio spiritualis .B. ... [103v leer] [104r] Circa lecturam arboris cognacionis spiritualis iuxta modum et formam tradicionis egregii doctoris Io. An. in sua lectura arboris consanguinitatis et affinitatis conformiter possetenus procedendo ... - ... tenente sciliect ad confirmacionem et tento etc. Et sic est finis. Deo gracias.  |s Glossa: 103r-111v  |v Druck des Textus: z.B. GW 1703. 
596 3 1 |g 112r-v  |t leer 
596 3 0 |g 113r-117v  |t De arbore cognationis legalis  |i Circa lecturam arboris legalis cognacionis. De qua materia cum more legalis existat in corpore canonum modicum tractatur ... - ... Concordat Bern. et Hugo etc. Et sic est finis. Deo gracias. [117r leer] [117v, Figura] >Arbor legalis cognacionis<. ...  |v Druck: z.B. GW 1703. 
596 3 1 |g 118r-v  |t leer 
596 3 0 |g 119r  |t Quaestiones quaedam de gradibus consanguinitatis et affinitatis  |i >Hic secuntur quedam questiones sive interrogaciones pro scolarium habilitacione<. Queritur quoto gradu distet frater patruelis et amica ... - ... et responsionis tota declaracio habetur. 
596 3 1 |g 119v-120v  |t leer 
596 3 0 |g 121r-122r  |t Aenigmata quaedam de consanguinitate et affinitate  |i >Secuntur enigmata<. Nate nepos frater dixit puero sua mater ... - ... que tenet filium uxoris mee tantum scilicet prevignum ad confirmacionem. Et sic patet enigma.  |v Das erste Stück vgl. Walther, Init. carm. 11586. 
596 3 1 |g 122v  |t leer 
596 3 0 |g 123r-132r  |t Tractatus de indulgentiis  |i >In nomine domini nostri Ihesu Cristi Amen<. Quorum remiseritis peccata ... [Ioh. 20,23]. Secundum doc[tores] peccatum aliquando dicit culpam quam homo peccando incurrit ... - ... quantum unam marcam Dico quod non oportet. >Explicit feria tercia post letare anno 1451.< 
596 3 1 |g 132v  |t leer 
596 3 0 |g 133r-145v  |t Compendium de quattuor sensibus sacrae scripturae  |r Hermannus de Schildesche O.E.S.A.  |i >In nomine domini nostri Ihesu Cristi Amen. Ave Maria. Incipit compendium de sensibus sacre scripture compilatum per fratrem Hermannum de Schildicz sacre theologie profess. Ad honorem dei et venerabilis patris et magnifici domini domini Alberti electi antistitis et sue venerande ecclesie Herbipolensi<. Honorabili viro magistro Michaeli de Leone ... Frater Hermannus de Schildis ... Sicut dicit Aristoteles primo libro rethoricorum c. x Manifestum est quod necesse sit factiva virtutis esse bona ... - ... ipsiusque ecclesie Herbipolensis in capite et in membris. >Explicit compendium de sensibus sacre scripture<.  |v Zumkeller, Adolar. - Manuskripte von Werken der Autoren des Augustiner-Eremitenordens in mitteleuropäischen Bibliotheken / Adolar Zumkeller. - Würzburg, 1966, S. 193 Nr. 392 (diese Hs. genannt).  |v Druck in Auszügen: Zumkeller, Adolar. - Schrifttum und Lehre des Hermann von Schildesche O.E.S.A. [gest. 1357] / Adolar Zumkeller. - Würzburg, 1959, S. 26-39. 
596 3 0 |g 145v  |t Nota  |i Nota per allegoricam exposicionem instruitur fides, Per tropologicam informantur mores ... - ... super verbo Anagogico. 
596 3 1 |g 146r  |t leer 
596 3 0 |g 146v-147r  |t Tabula sensuum sacrae scripturae  |i >Tabulare reportorium sensuum sacre scripture<. In dei nomine Amen. Tabula sensuum sacre scripture quorum Alius est litteralis ubi scriptura intelligitur secundum communem sermonem ... - ... Analogicam vero cum demonstratur vetus et novum testamentum sibi invicem non adversari. 
596 3 1 |g 147v  |t leer 
596 3 0 |g nach Bl. 147 zahlreiche Blätter herausgeschnitten  |t Registrum bibliae  |r Alexander de Villa Dei  |s Auf diesen fehlenden Seiten war laut Conspectus 1r enthalten: "biblia metrice videlicet 'Sex prohibet' incomplete".  |v Vgl. Walther Init. carm. 17610, Stegmüller, rep. bibl. 1175-1182,3. 
596 3 1 |g 148r-v  |t leer 
596 3 0 |g 149r-165r  |t Ars memorandi  |i >In nomine domini nostri Ihesu Cristi et virginis Marie Amen<. Memoria fecunda deus pater eternus generativa sui intellectualis filii verbi sapiencie coeterni ... - ... quod in eternum non poterit oblivisci. Deus omnipotens principium memorie nostre atque omnium memorandorum finis perfectus dominus noster Ihesus Cristus crucifixus sit in secula seculorum benedictus Amen. Ave Maria. [164v-165r, Schema] Memoria artificialis constituitur ex locis ... - ... Ambasiatis.  |v Thorndike/Kibre, Incipits² 866 
596 3 1 |g 165v-166v  |t leer 
596 3 0 |g 167r-211r  |t Ars praedicandi  |r Mauritius Leydensis (?)  |i [167r-208v] >In nomine domini nostri Ihesu Cristi et virginis Marie Amen. Sequitur tractatus de modo predicandi<. Communicaturus caritative proximis meis hoc quod de modo predicandi ad populum ... - ... bonisque operibus inherentes consortes eritis eterne beatitudinis quod nobis etc. Et tantum de particulis integralibus sermonis. [209ra-211r, Liste der Feste und Schemata] >Cristi domini festa<. ... - ... preferendo tamen pociora.  |v Caplan, Harry. - Mediaeval Artes Praedicandi. - Ithaca, 1934-1936. Bd. 1, S. 9f. Nr. 27.  |v Charland, Th.-M.. - Artes praedicandi : Contribution à l'histoire de la rhétorique au moyen age / Th. M. Charland ; Introduction par M. Dominicus Chenu. - Paris; Ottawa, 1936, S. 70 (diese Hs. an beiden Orten genannt; es handelt sich nicht um die unter dem Namen des Thomas von Aquin gedruckte, sondern um die längere Fassung). 
596 3 1 |g 211v  |t leer 
596 3 0 |g 212r-229v  |t Dispositorium moriendi  |r Iohannes Nider O.P.  |i [212r-v] >In nomine domini nostri Ihesu Cristi Amen. Maria<. Dei iudicia ... - ... invocare possumus ii Q. >Explicit Tabula in dispositorium moriendi<. [212v] >Incipit tractatus. j c.<. Cum circa propriam vitam multi sint negligentes ... - ... nisi certitudo sufficiens esset et tantum de hac materia. >Explicit dispositorium moriendi reverendi patris fratris Iohannis Nyder sacre theologie professoris ordinis fratrum predicatorum conventus Nürembergensis qui obiit in die Ypolliti anno 1438. Orate pro fratre Alberto Löffler de Rinvelden eiusdem ordinis qui scripsit in celi Corona anno 1451 in vigilia Symonis et Iude.<.  |v Kaeppeli, Thomas. - Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi / Thomas Kaeppeli. - Romae, 1970-1993, Bd. 2, S.502ff. Nr. 2536 (diese Hs. genannt).  |v vgl. Meyer-Burckhardt 2, 105 zu UB Basel, B VIII 32, 79r-101r. 
596 3 1 |g 230r-v  |t leer 
596 3 0 |g 231r-308v  |t Abundantia exemplorum seu de dono timoris  |r Humbertus de Romanis O.P. (?)  |i >In nomine patris et filii et spiritus sancti Amen. Incipit tractatus de dono timoris. Prologus<. Quoniam plus exempla movent quam verba ... - ... nisi valde timeat eos homo omnis. >Explicit liber timoris, venerabilis patris Humberti ordinis predicatorum generalis magistri quinti. Orate pro fratre Alberto Löffler de Rinvelden Anno 1456. Ora pro nobis sancta Margaretha.<  |v Kaeppeli, Thomas. - Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi / Thomas Kaeppeli. - Romae, 1970-1993, Bd. 2, S. 285ff. Nr. 2012 (diese Hs. genannt).  |v vgl. Meyer-Burckhardt 2, 38f. zu UB Basel, B VIII 22, 153ra-223vb. 
596 3 1 |g 309r-v  |t leer 
596 3 0 |g Bl. zr-v  |t Fragment  |i Siehe Einbandbeschreibung 
596 0 |a Papier; Bl. a und z Pergament. 
596 0 |b (VI-1)¹³ + VII²⁷ + V³⁷ + VII⁵¹ + V⁶¹ + (VII-4)⁷¹ + VI⁸³ + (VII-5)⁹² + V¹⁰² + (VI-2)¹¹² + (IV-3)¹¹⁷ + (VI-7)¹²² + (VI-2)¹³² + VI¹⁴⁴ + (VI-8)¹⁴⁸ + VI¹⁶⁰ + (VI-7)¹⁶⁵ + 3 VI²⁰¹ + (VI-2)²¹¹ + VI²²³ + (VI-5)²³⁰ + 6 VI³⁰² + (VI-5)³⁰⁹. Reste von Reklamanten sichtbar 144v, 160v, 177v, 189V(?), 223v. 
596 0 |c Moderne Bleistiftfoliierung: a.1-94.94a.95-96.96a.97-100.100a.101-309.z 
596 1 |a Rubriziert, rote Seitentitel.  |3 1-50 
596 1 |a Meist rubriziert.  |3 51-78, 119-309 
596 1 |c Diagramm "Arbor legalis cognationis".  |3 117v 
596 1 |d Schriftraum 15 x 25,5 cm (über zwei Seiten laufend), mit Tinte unterteilt.  |e Cursiva, das Kalendar in vergrösserter Schrift, geschrieben wie der ganze Band von Albertus Löffler O.P., Mitte 15. Jh.  |3 1-50 
596 1 |d Schriftraum meist 15 x 8-9,5 cm, mit Tinte begrenzt; 30-33 Zeilen.  |e Cursiva, geschrieben von Albertus Löffler O.P., datiert 1451 (132r sowie 229v im Kloster Himmelskron) und 1456 (68v, 308v).  |3 51-78, 119-309 (verschiedene ursprünglich selbständige Stücke) 
596 1 |d Schriftraum des Textes 10 x 7,5 cm (13 Zeilen), des Kommentars 19,5 x 11,5 cm, mit Tinte begrenzt.  |e Schreiber wie oben.  |3 79-118 
596 1 |d siehe 51-78.  |3 119-309 
655 7 |a Handschrift  |2 gnd-content 
690 |a Gradus sunt in genere. Si genus  |2 han-A1 
690 |a Avus patris mei pater est, ab aevo id est antiquitate  |2 han-A1 
690 |a Pensa unum valde nota dignum quod in expositione omnium illorum quattuor terminorum  |2 han-A1 
690 |a Affinis sive confinis mihi est qui vel quae meum consanguineum  |2 han-A1 
690 |a Affinis communis generis. Mag vel Mägin  |2 han-A1 
690 |a Circa lecturam arboris cognationis spiritualis iuxta modum et formam traditionis egregii doctoris Iohannis Andreae in sua lectura arboris consanguinitatis et affinitatis conformiter possetenus procedendo  |2 han-A1 
690 |a Circa lecturam arboris legalis cognationis de qua materia cum more legalis existat in corpore canonum modicum tractatur  |2 han-A1 
690 |a Quaeritur quoto gradu distet frater patruelis et amica  |2 han-A1 
690 |a Quorum remiseritis peccata ... [Ioh. 20,23]. Secundum doctores peccatum aliquando dicit culpam quam homo peccando incurrit  |2 han-A1 
690 |a Tabula sensuum sacrae scripturae quorum alius est litteralis ubi scriptura intelligitur secundum communem sermonem  |2 han-A1 
690 |a Käppeli, Scriptores Nr. 2076  |2 han-A4 
690 |a Walther, Carmina Nr. 11586  |2 han-A4 
690 |a Walther, Carmina Nr. 17610  |2 han-A4 
690 |a Thorndike/Kibre, Incipits Sp. 866 Memoria fecunda deus pater eternus  |2 han-A4 
690 |a Käppeli, Scriptores Nr. 2536  |2 han-A4 
690 |a Käppeli, Scriptores Nr. 2012  |2 han-A4 
690 |a Ehemalige Signatur: Standort: Predigerkloster Basel. Signatur: D 76 (alt)  |e D 76 (alt)  |2 han-A5 
690 |a Ehemalige Signatur: Standort: Predigerkloster Basel. Signatur: F T 47 (alt)  |e F T 47 (alt)  |2 han-A5 
700 0 |a Albertus  |c Loeffler, OP  |d Mitte 15. Jh.  |e Früherer Eigentümer  |e Schreiber/Scriptorium  |4 fmo  |4 scr  |0 (DE-588)1089918534 
700 0 |a Alexander  |c de Villa Dei  |d 1170-1250  |0 (DE-588)119357755  |e Verfasser  |4 aut 
700 0 2 |a Alexander  |c de Villa Dei  |d 1170-1250  |t Summarium biblicum 
700 0 |a Hermannus  |c de Schildis  |d 1290-1357  |0 (DE-588)118907263  |e Verfasser  |4 aut 
700 0 2 |a Hermannus  |c de Schildis  |d 1290-1357  |t Compendium de quatuor sensibus sacrae scripturae 
700 0 |a Humbert  |c de Romans  |d -1277  |0 (DE-588)119066181  |e Verfasser  |4 aut 
700 0 2 |a Humbert  |c de Romans  |d -1277  |t De dono timoris  |0 (DE-588)4756262-6 
700 0 |a Jacobus  |c de Fusignano  |d -1333  |0 (DE-588)102500657  |e Verfasser  |4 aut 
700 0 2 |a Jacobus  |c de Fusignano  |d -1333  |t De arte praedicandi 
700 0 |a Johannes  |c Andreae  |d 1270-1348  |0 (DE-588)119244071  |e Verfasser  |4 aut 
700 0 2 |a Johannes  |c Andreae  |d 1270-1348  |t De arbore consanguinitatis et affinitatis 
700 0 |a Mauritius  |c de Leydis  |e Verfasser  |4 aut 
700 0 2 |a Mauritius  |c de Leydis  |t Ars praedicandi 
700 1 |a Nider, Johannes  |d 1380-1438  |0 (DE-588)119546477  |e Verfasser  |4 aut 
700 1 2 |a Nider, Johannes  |d 1380-1438  |t Dispositorium moriendi  |0 (DE-588)1124424237 
700 1 |a Wurstisen, Christian  |d 1544-1588  |0 (DE-588)124621457  |e Annotator  |4 ann 
710 2 |a Dominikanerkloster Basel  |0 (DE-588)4286924-9  |e Früherer Eigentümer  |4 fmo 
730 0 |a Calendarium martyrologicum ex usu ordinis praedicatorum 
830 0 |a Abteilung A VII  |v 45  |w (HAN)000108212DSV05 
852 4 |b A100  |c 102HSS  |j UBH A VII 45  |9 (41SLSP_UBS)9972412219405504 
856 4 2 |u http://www.handschriftencensus.de/24780  |z Handschriftencensus 
856 4 2 |u http://www.ub.unibas.ch/digi/a100/kataloge/mscr/mscr_a/BAU_5_000202296_cat.pdf  |z Beschreibung (PDF) (6.1 MB) 
900 |f HANcollect_this handschrift 
900 |a HANunikat 
910 |c Die Katalogdaten stehen unter der Lizenz CC-BY zur Weiternutzung zur Verfügung. 
949 |c 102HSS  |p 12  |j UBH A VII 45  |b A100  |9 (41SLSP_UBS)9972412219405504 
986 |a (41SLSP_UBS)9972412219405504  |9 (41SLSP_UBS)9972412219405504 

Basisinformationen

Signatur:
  • Basel, UB, UBH A VII 45
Ressourcentyp:
Buchhandschrift
Titel:
Sammelband (Theologie)
Entstehungsangaben:
Mitte 15. Jahrhundert (1451, 1456)
Entstehungszeit (normiert):
1451 - 1456
Physische Beschreibung:
  • 1 Band (314 Blätter); 21 x 14 cm
Physische Beschaffenheit:
  • Papier
Serie:
Abteilung A VII; 45

Hierarchie/Kontext

Wird geladen...

Inhalt und innere Ordnung

Inhalt:
  • [Bl. ar-v]. Fragment. Siehe Einbandbeschreibung
  • [1r]. Alte Signatur und Conspectus
  • [1v-49r]. Calendarium martyrologicum ex usu ordinis praedicatorum. Zweiseitig angelegt, die rechte Seite meist leer. Rot eingetragen: 7. März Thomas de Aquino, 25. März annuntiatio dominica, 29. April Petrus martyr O.P., 1. Mai Philippi et Iacobi, 3. Mai inventio s. crucis, 24. Mai translatio Dominici.
  • [49v-50v]. leer
  • [51r-68v]. De arte praedicandi. Iacobus de Fusignano. >Incipit libellus seu tractatus de arte predicandi. De quatuor causis divine exhortacionis capitulum primum<. Oro ut caritas vestra magis ac magis habundet ... [Phil. 1,9]. Omni operi omnique actioni non solum debetur efficiens quod opus agit ... - ... ne in solvendo dubitaciones quas moverit sit obscurus. >Explicit libellus de doctrina predicandi. Anno 1456. Orate pro fratre Alberto Löffler de Rinvelden<.. Kaeppeli, Thomas. - Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi / Thomas Kaeppeli. - Romae : Ad S. Sabinae, 1970-1993, Nr. 2076.. Vgl. Meyer-Burckhardt 2,130 zu UB Basel B IXC 4, 77r-88r.
  • [69r-70v]. leer
  • [71r]. Notae de consanguinitate. Gradus sunt in genere. Si genus ... - ... quia nulla est ibi consanguinitas.
  • [71v]. leer
  • [72r-76r]. Vocabularia quaedam terminorum consanguinitatis et affinitatis. [72r-74r] >Sequitur Alphabetarium vocabulorum pro exposicionibus famosis terminorum consanguinitatis tantum in arbore positorum<. Avus patris mei pater est, ab evo i. antiquitate ... - ... Uterini dicuntur fratres ex parte matris tantum ... diversos autem patres habent. [74r] Pensa unum valde nota dignum quod in exposicione omnium illorum quatuor terminorum ... - ... quod non habetur comprehensum in dextro. Hec nota etc. [74v-75v] >Sequitur Alphabeticum vocabularium pro famosis exposicionibus terminorum affinitatis<. Affinis sive confinis mihi est qui vel que meum consanguineum ... - ... Vide tamen supra sororius secundum modernos germanicos. [76r] >Sequitur Alphabeticum vocabularium cum teutonico terminorum affinitatis secundum linguagium nostrum et in quantum mihi constat<. Affinis communis generis. Mag vel Mägin ... - ... vitrica Stiefmůter.. Auch UB Basel, A X 40, 18v unten.
  • [76v-77r]. leer
  • [77v-102v]. Lectura super arboribus consanguinitatis et affinitatis, cum commento. Iohannes Andreae. [77v] >Nota summam et ordinem punctorum principalium de arbore consanguinitatis<. Quare hec pictura dicitur arbor. A ... [78r leer] [79r] Circa lecturam arboris diversis olim diversum modum tenentibus ... [92r] >Nota summam punctorun principalium de arbore affinitatis<. Quid sit affinitas .A. ... [92v leer] [93r] Ad arborem affinitatis et eius materiam transeamus Et primo videndum est Quid sit affinitas ... - ... et precipue studentes continuo perseverent per gratiam eius qui est benedictus in secula seculorum Amen.. Glossa: 78v-102v. Druck des Textus: z.B. GW 1703.
  • [103r-111v]. De arbore cognationis spiritualis, cum commento. >Sequitur tabula punctorum de arbore cognacionis spiritualis etc.< Quid sit cognacio spiritualis .B. ... [103v leer] [104r] Circa lecturam arboris cognacionis spiritualis iuxta modum et formam tradicionis egregii doctoris Io. An. in sua lectura arboris consanguinitatis et affinitatis conformiter possetenus procedendo ... - ... tenente sciliect ad confirmacionem et tento etc. Et sic est finis. Deo gracias.. Glossa: 103r-111v. Druck des Textus: z.B. GW 1703.
  • [112r-v]. leer
  • [113r-117v]. De arbore cognationis legalis. Circa lecturam arboris legalis cognacionis. De qua materia cum more legalis existat in corpore canonum modicum tractatur ... - ... Concordat Bern. et Hugo etc. Et sic est finis. Deo gracias. [117r leer] [117v, Figura] >Arbor legalis cognacionis<. .... Druck: z.B. GW 1703.
  • [118r-v]. leer
  • [119r]. Quaestiones quaedam de gradibus consanguinitatis et affinitatis. >Hic secuntur quedam questiones sive interrogaciones pro scolarium habilitacione<. Queritur quoto gradu distet frater patruelis et amica ... - ... et responsionis tota declaracio habetur.
  • [119v-120v]. leer
  • [121r-122r]. Aenigmata quaedam de consanguinitate et affinitate. >Secuntur enigmata<. Nate nepos frater dixit puero sua mater ... - ... que tenet filium uxoris mee tantum scilicet prevignum ad confirmacionem. Et sic patet enigma.. Das erste Stück vgl. Walther, Init. carm. 11586.
  • [122v]. leer
  • [123r-132r]. Tractatus de indulgentiis. >In nomine domini nostri Ihesu Cristi Amen<. Quorum remiseritis peccata ... [Ioh. 20,23]. Secundum doc[tores] peccatum aliquando dicit culpam quam homo peccando incurrit ... - ... quantum unam marcam Dico quod non oportet. >Explicit feria tercia post letare anno 1451.<
  • [132v]. leer
  • [133r-145v]. Compendium de quattuor sensibus sacrae scripturae. Hermannus de Schildesche O.E.S.A.. >In nomine domini nostri Ihesu Cristi Amen. Ave Maria. Incipit compendium de sensibus sacre scripture compilatum per fratrem Hermannum de Schildicz sacre theologie profess. Ad honorem dei et venerabilis patris et magnifici domini domini Alberti electi antistitis et sue venerande ecclesie Herbipolensi<. Honorabili viro magistro Michaeli de Leone ... Frater Hermannus de Schildis ... Sicut dicit Aristoteles primo libro rethoricorum c. x Manifestum est quod necesse sit factiva virtutis esse bona ... - ... ipsiusque ecclesie Herbipolensis in capite et in membris. >Explicit compendium de sensibus sacre scripture<.. Zumkeller, Adolar. - Manuskripte von Werken der Autoren des Augustiner-Eremitenordens in mitteleuropäischen Bibliotheken / Adolar Zumkeller. - Würzburg, 1966, S. 193 Nr. 392 (diese Hs. genannt).. Druck in Auszügen: Zumkeller, Adolar. - Schrifttum und Lehre des Hermann von Schildesche O.E.S.A. [gest. 1357] / Adolar Zumkeller. - Würzburg, 1959, S. 26-39.
  • [145v]. Nota. Nota per allegoricam exposicionem instruitur fides, Per tropologicam informantur mores ... - ... super verbo Anagogico.
  • [146r]. leer
  • [146v-147r]. Tabula sensuum sacrae scripturae. >Tabulare reportorium sensuum sacre scripture<. In dei nomine Amen. Tabula sensuum sacre scripture quorum Alius est litteralis ubi scriptura intelligitur secundum communem sermonem ... - ... Analogicam vero cum demonstratur vetus et novum testamentum sibi invicem non adversari.
  • [147v]. leer
  • [nach Bl. 147 zahlreiche Blätter herausgeschnitten]. Registrum bibliae. Alexander de Villa Dei. Auf diesen fehlenden Seiten war laut Conspectus 1r enthalten: "biblia metrice videlicet 'Sex prohibet' incomplete".. Vgl. Walther Init. carm. 17610, Stegmüller, rep. bibl. 1175-1182,3.
  • [148r-v]. leer
  • [149r-165r]. Ars memorandi. >In nomine domini nostri Ihesu Cristi et virginis Marie Amen<. Memoria fecunda deus pater eternus generativa sui intellectualis filii verbi sapiencie coeterni ... - ... quod in eternum non poterit oblivisci. Deus omnipotens principium memorie nostre atque omnium memorandorum finis perfectus dominus noster Ihesus Cristus crucifixus sit in secula seculorum benedictus Amen. Ave Maria. [164v-165r, Schema] Memoria artificialis constituitur ex locis ... - ... Ambasiatis.. Thorndike/Kibre, Incipits² 866
  • [165v-166v]. leer
  • [167r-211r]. Ars praedicandi. Mauritius Leydensis (?). [167r-208v] >In nomine domini nostri Ihesu Cristi et virginis Marie Amen. Sequitur tractatus de modo predicandi<. Communicaturus caritative proximis meis hoc quod de modo predicandi ad populum ... - ... bonisque operibus inherentes consortes eritis eterne beatitudinis quod nobis etc. Et tantum de particulis integralibus sermonis. [209ra-211r, Liste der Feste und Schemata] >Cristi domini festa<. ... - ... preferendo tamen pociora.. Caplan, Harry. - Mediaeval Artes Praedicandi. - Ithaca, 1934-1936. Bd. 1, S. 9f. Nr. 27.. Charland, Th.-M.. - Artes praedicandi : Contribution à l'histoire de la rhétorique au moyen age / Th. M. Charland ; Introduction par M. Dominicus Chenu. - Paris; Ottawa, 1936, S. 70 (diese Hs. an beiden Orten genannt; es handelt sich nicht um die unter dem Namen des Thomas von Aquin gedruckte, sondern um die längere Fassung).
  • [211v]. leer
  • [212r-229v]. Dispositorium moriendi. Iohannes Nider O.P.. [212r-v] >In nomine domini nostri Ihesu Cristi Amen. Maria<. Dei iudicia ... - ... invocare possumus ii Q. >Explicit Tabula in dispositorium moriendi<. [212v] >Incipit tractatus. j c.<. Cum circa propriam vitam multi sint negligentes ... - ... nisi certitudo sufficiens esset et tantum de hac materia. >Explicit dispositorium moriendi reverendi patris fratris Iohannis Nyder sacre theologie professoris ordinis fratrum predicatorum conventus Nürembergensis qui obiit in die Ypolliti anno 1438. Orate pro fratre Alberto Löffler de Rinvelden eiusdem ordinis qui scripsit in celi Corona anno 1451 in vigilia Symonis et Iude.<.. Kaeppeli, Thomas. - Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi / Thomas Kaeppeli. - Romae, 1970-1993, Bd. 2, S.502ff. Nr. 2536 (diese Hs. genannt).. vgl. Meyer-Burckhardt 2, 105 zu UB Basel, B VIII 32, 79r-101r.
  • [230r-v]. leer
  • [231r-308v]. Abundantia exemplorum seu de dono timoris. Humbertus de Romanis O.P. (?). >In nomine patris et filii et spiritus sancti Amen. Incipit tractatus de dono timoris. Prologus<. Quoniam plus exempla movent quam verba ... - ... nisi valde timeat eos homo omnis. >Explicit liber timoris, venerabilis patris Humberti ordinis predicatorum generalis magistri quinti. Orate pro fratre Alberto Löffler de Rinvelden Anno 1456. Ora pro nobis sancta Margaretha.<. Kaeppeli, Thomas. - Scriptores Ordinis Praedicatorum medii aevi / Thomas Kaeppeli. - Romae, 1970-1993, Bd. 2, S. 285ff. Nr. 2012 (diese Hs. genannt).. vgl. Meyer-Burckhardt 2, 38f. zu UB Basel, B VIII 22, 153ra-223vb.
  • [309r-v]. leer
  • [Bl. zr-v]. Fragment. Siehe Einbandbeschreibung
Initien:
  • Gradus sunt in genere. Si genus
  • Avus patris mei pater est, ab aevo id est antiquitate
  • Pensa unum valde nota dignum quod in expositione omnium illorum quattuor terminorum
  • Affinis sive confinis mihi est qui vel quae meum consanguineum
  • Affinis communis generis. Mag vel Mägin
  • Circa lecturam arboris cognationis spiritualis iuxta modum et formam traditionis egregii doctoris Iohannis Andreae in sua lectura arboris consanguinitatis et affinitatis conformiter possetenus procedendo
  • Circa lecturam arboris legalis cognationis de qua materia cum more legalis existat in corpore canonum modicum tractatur
  • Quaeritur quoto gradu distet frater patruelis et amica
  • Quorum remiseritis peccata ... [Ioh. 20,23]. Secundum doctores peccatum aliquando dicit culpam quam homo peccando incurrit
  • Tabula sensuum sacrae scripturae quorum alius est litteralis ubi scriptura intelligitur secundum communem sermonem

Anmerkungen

Sprache, Schrift:
Lateinisch

Geschichte

Entstehungs-, Besitz- und Sammlungsgeschichte:
Aus dem Dominikanerkonvent Basel: Kein Besitzeintrag, aber vgl. Schreiber und 1r die Zusätze im Conspectus von Christian Wurstisen sowie die alten Signaturen "D 76" (1r gestrichen) und "F T 47" (Titelschild). Schmidt Nr. 93.
Ehemalige Signatur:
Ehemalige Signatur: Standort: Predigerkloster Basel. Signatur: D 76 (alt); D 76 (alt)
Ehemalige Signatur: Standort: Predigerkloster Basel. Signatur: F T 47 (alt); F T 47 (alt)

Einband

Einband:
15. Jh., gelbliches Leder mit dunkler Kruste; eine Schliesse fehlt; Spiegel Stücke von Pergamenturkunden (Schrift verdeckt), Bl. a und z Vorsatzblätter, Pergament-Fragment wohl derselben Notariatsurkunde, ausgestellt von Johannes Wydenroyd am Basler Konzil 1442 Jan. 18; ehemals Catenatus (Spuren am hinteren Deckel); auf dem vorderen Deckel Pergament-Titelschild.

Buchblock

Beschreibstoff:
Papier; Bl. a und z Pergament.
Lagen:
(VI-1)¹³ + VII²⁷ + V³⁷ + VII⁵¹ + V⁶¹ + (VII-4)⁷¹ + VI⁸³ + (VII-5)⁹² + V¹⁰² + (VI-2)¹¹² + (IV-3)¹¹⁷ + (VI-7)¹²² + (VI-2)¹³² + VI¹⁴⁴ + (VI-8)¹⁴⁸ + VI¹⁶⁰ + (VI-7)¹⁶⁵ + 3 VI²⁰¹ + (VI-2)²¹¹ + VI²²³ + (VI-5)²³⁰ + 6 VI³⁰² + (VI-5)³⁰⁹. Reste von Reklamanten sichtbar 144v, 160v, 177v, 189V(?), 223v.
Zählungen:
Moderne Bleistiftfoliierung: a.1-94.94a.95-96.96a.97-100.100a.101-309.z

Ausstattung

Rubrizierungen:
1-50: Rubriziert, rote Seitentitel.
51-78, 119-309: Meist rubriziert.
Miniaturen / Zeichnungen:
117v: Diagramm "Arbor legalis cognationis".
Einrichtung:
1-50: Schriftraum 15 x 25,5 cm (über zwei Seiten laufend), mit Tinte unterteilt.
51-78, 119-309 (verschiedene ursprünglich selbständige Stücke): Schriftraum meist 15 x 8-9,5 cm, mit Tinte begrenzt; 30-33 Zeilen.
79-118: Schriftraum des Textes 10 x 7,5 cm (13 Zeilen), des Kommentars 19,5 x 11,5 cm, mit Tinte begrenzt.
119-309: siehe 51-78.
Schrift:
1-50: Cursiva, das Kalendar in vergrösserter Schrift, geschrieben wie der ganze Band von Albertus Löffler O.P., Mitte 15. Jh.
51-78, 119-309 (verschiedene ursprünglich selbständige Stücke): Cursiva, geschrieben von Albertus Löffler O.P., datiert 1451 (132r sowie 229v im Kloster Himmelskron) und 1456 (68v, 308v).
79-118: Schreiber wie oben.

Hinweise

Bibliographischer Nachweis:
  • Schmidt, Philipp. - Die Bibliothek des ehemaligen Dominikanerklosters in Basel. - In: Basler Zeitschrift für Geschichte und Altertumskunde. - Basel. - Bd. 18 (1919), S. 160-254, hier S. 198, Nr. 93
  • Steinmann, Martin. - Ungedruckte Beschreibung. - Basel, 1977
  • Scarpatetti, Beat Matthias von. - Die Handschriften der Bibliotheken von Aarau, Appenzell und Basel / bearb. von Beat Matthias von Scarpatetti. - Dietikon-Zürich : Urs Graf Verlag, 1977 (Katalog der datierten Handschriften in der Schweiz in lateinischer Schrift vom Anfang des Mittelalters bis 1550 ; Bd. 1), Nr. 168
Literatur:
  • Roth, Dorothea. - Die mittelalterliche Predigttheorie und das Manuale Curatorum des Johann Ulrich Surgant / Dorothea Roth. - Basel ; Stuttgart : Helbing und Lichtenhahn, 1956 (Basler Beiträge zur Geschichtswissenschaft ; Bd. 58). S. 118-131, 195; 167r-208v, 51r-68v
  • Smirnova, Victoria. - L'exemplum médiéval dans une perspective codicologique (13e-15e siècle). - In: Revue Mabillon, t. 24 (= t. 85), 2013, S. 27-59, hier S. 44f.
  • Neidiger, Bernhard. - Selbstverständnis und Erfolgschancen der Dominikanerobservanten : Beobachtungen zur Entwicklung in der Provinz Teutonia und im Basler Konvent (1388-1510) / Bernhard Neidiger. In: Rottenburger Jahrbuch für Kirchengeschichte 17 (1998), S. 67-122, zur Hs. S. 105 Anm. 200
  • Wehrli-Johns, Martina. - Johannes von Mainz und sein "Tractatulus de modo praedicandi". - In: Bibelstudium und Predigt im Dominikanerorden. Geschichte, Ideal, Praxis. - Rom, 2019, S. 182 Anm. 40
Repertorien:
  • Käppeli, Scriptores Nr. 2076
  • Walther, Carmina Nr. 11586
  • Walther, Carmina Nr. 17610
  • Thorndike/Kibre, Incipits Sp. 866 Memoria fecunda deus pater eternus
  • Käppeli, Scriptores Nr. 2536
  • Käppeli, Scriptores Nr. 2012
Externer Link:

Zugriffs- und Benutzungsbestimmungen

Zugangsbestimmungen:
  • Es gelten die Benutzungsbestimmungen für den Sonderlesesaal.
Urheberrecht Metadaten:
Die Katalogdaten stehen unter der Lizenz CC-BY zur Weiternutzung zur Verfügung.

Bearbeitungsstand

Interne Bearbeitung:
  • Digitalisierung=Digitization=Numérisation; Juni 2022; TIFF
  • Verzeichnung=Description=Inventaire; Mai 2013; HAN-Katalogisierungsregeln; Katalogisiert auf der Grundlage von: Steinmann, 1977; Dill
  • Erschliessungsniveau Normalniveau

Identifikatoren

Systemnummer:
991170457064205501
Andere Systemnummer:
  • (HAN)000202296DSV05
  • (EXLNZ-41SLSP_NETWORK)991170457064205501
  • (41SLSP_UBS)9972412219405504
Quelle: